1. Ի՞նչով է պայմանավորված մարմիների գույնը։
    Բոլոր մարմինները լուսավորվում են Արեգակի կամ այսպես ասած սպիտակ լույսով:
  2. Ո՞ ր գիտնական է ապացուցել,որ արեգակի սպիտակ լույսը,տարբեր գույնի ճառագայթների համախումբն
    Սպիտակ լույսի տարրալուծումը առանձին գույների պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ տարբեր գույնի լույսերը տարբեր չափով են բեկվում պրիզմայում, ինչի հետևանքով առանձնանում են իրարից:
  3. Ի՞նչպիսին է կենդանիների աչքի կառուցվածքը։Միջավայրից ստացվող տեղեկատվության մեծ մասը (7090 %) մարդը ստանում է տեսողության միջոցով: Տեսողության վերլուծիչի շնորհիվ մարդը կարողանում է կողմնորոշվել շրջապատի առարկաների նկատմամբ և խուսափել վտանգից: Մարդկության փորձը, ձեռք բերած գիտելիքները, ստեղծած արվեստը սերունդներին են փոխանցվում գրավոր խոսքի
  4. Բացատրե՛ք լուսացույցի գունվոր ապակիների 《գործողությունը》։
    Ծիածանը ծագում է, երբ Արեգակի լույսն անցնում է անձրևի կաթիլների միջով և, ինչպես պրիզմայում, տարրալուծվում է տարբեր գույնի ճառագայթների։
    Հաճախ կարելի է ծիածան տեսնել նաև ջրվեժիշատրվանի, ջրող մեքենայի առաջացրած ջրափոշու մեջ։
  5. Թվարկե՛ք արեգակնային սպեկտրի գույներն ըստ հաջորդականության։
    Եթե պատկերված բոլոր գույնի լույսերը խառնենք իրար, ապա կստացվի սպիտակ լույս:
    Մենք գիտենք, որ սեփական լույս չունեցող մարմինները մեզ տեսանելի են իրենց կողմից անդրադարձրած լույսի շնորհիվ:
     
    Սպիտակ մակերևույթն անդրադարձնում է իր վրա ընկնող բոլոր գույնի լույսերը: Այդ պատճառով տետրի թերթը, ձյունը, բամբակը սպիտակ լույսով լուսավորելիս մեզ սպիտակ են թվում:
  6. Ի՞նչու է պրիզմայում կամ ջրի կաթիլում սպիտակ լույսը բաժանվում առանձին գունավոր ճառագայթների.դրանցից,որ գույնի ճառագայթներն են բեկվում՝ա)ամենափոքր չափով բ)ամենամեծ չափով։
    Լույսը շատ կարևոր դեր է կատարում մարդու կյանքում:
    Լույսի շնորհիվ մենք կարողանում ենք ճանաչել մեզ շրջապատող աշխարհը:
    Լույսն է, որ Արեգակից Երկիր հասնելով մեր մոլորակի վրա կյանքի գոյության համար անհրաժեշտ պայմանններ է ստեղծում:
  7. Ի՞նչից է կախված անթափանց մարմինների գույնը։Սև մարմինները կլանում են բոլոր գույնի լույսերը և չեն անդրադարձնում դրանցից ոչ մեկը, ինչի հետևանքով սև մարմիններից մեր աչքի մեջ ոչ մի գույնի լույս չի ընկնում:
  8. Ի՞նչից է կախված թափանցիկ մարմիների գույնը։Կապույտ գույնի ապակու միջով անցնում է միայն կապույտ լույսը, իսկ մնացածները կլանվում են: Պատուհանի ապակին մեզ անգույն է թվում, որովհետև բաց է թողնում բոլոր գույնի լույսերը:
  9. Ձեր կարծիքով ՝ ի՞նչ դեր կարող է գույնը կենդանիների կյանքում։
    Խոտը, ծառի տերևները սպիտակ լույսով լուսավորելիս անդրադարձնում են կանաչ գույնի լույսը, իսկ մնացածները կլանում են: Այդ պատճառով դրանք կանաչ են երևում:
    Սև մարմինները կլանում են բոլոր գույնի լույսերը և չեն անդրադարձնում դրանցից ոչ մեկը, ինչի հետևանքով սև մարմիններից մեր աչքի մեջ ոչ մի գույնի լույս չի ընկնում:

15․04-19․04 առաջադրանքներ

Նախադասությունները լրացրու:

Այնպես ուզում եմ, որ մայրիկս ինձ համար երեք պաղպաղակ գնի:
Այնպես ուզում եմ, որ ջուր խմեմ։

Այնպես ուզում եմ, որ մայրիկս ինձ համար մեքենա գնի։

Այնպես ուզում եմ, որ հայրիկը հաց գնի։

Այնպես ուզում եմ, որ միշտ դաս անեմ։

Այնպես չեմ ուզում, որ անձրև գա:

Այնպես չեմ ուզում, որ իջենեմ բակ խաղալու։
Այնպես չեմ ուզում, որ երեխաներն աղմկեն։

Այնպես չեմ ուզում, որ արև լինի։

Այնպես չեմ ուզում, որ անձրև գա։

2․ Առածները լրացրո՛ւ ընդգծված բառերի հականիշներով:

Չկա չարիք առանց բարիքի:

Ջրի բերածը ջուրը կտանի:

Տերովին տերն է պահել, անտերին գայլն է կերել:

Մտնելուց առաջ միտք արա, թե ոնց դուրսաս:

Ինչքան գետնի երեսն է, յոթ էնքան գետնի տակ է:

  1. Կատարիր բազմապատկում․

ա) 3,81 • 2,95 =11,2395

բ) 16,387 • 0,29 =4,75223

գ) 0,782 • 0,55 =4,3010

դ) 17,32 • 896,1 =15520.452

ե) 1,11 • 0,32 =0.3552

զ) 0,92 • 10,03 =9.2276

է) 0,1 • 0,001 =1

ը) 23,57 • 8,192 =193.08544

թ) 17,17 • 17,17 =294.8089

  1. Կատարիր գործողությունները և համեմատիր արդյունքները․

ա) 3,76 • 0,1 և 10,26 • 0,03         0.376 >  0.3078

բ) 5,71 • 23 և 2,8 • 45                    131.33     >    126

գ) 1,92 • 8,4 և 17,5 • 0,8              16.128  >     14

դ) 4,25 • 11,1 և 56,8 • 0,2            47.175      >    11.36

ե) 0,705 • 9,43 և 8,99 • 0,77       

զ) 0,006 • 1000 և 100 • 0,083

  1. Կատարիր բազմապատկում․

ա) 6,251 ⋅ 7 =

բ) 0,302 ⋅ 5 =

գ) 18,11 ⋅ 30 =

դ) 14,55 ⋅ 2 =

ե) 0,04 ⋅ 85 =

զ) 6,37 ⋅ 9 =

է) 7,86 ⋅ 12 =

ը) 12,5 ⋅ 80 =

թ) 31,232 ⋅ 25 =

  1. Ճանապարհորդը 4 ժ քայլել է 5,2 կմ/ժ արագությամբ և 3 ժ՝ 4,8 կմ/ժ արագությամբ։ Որքա՞ն ճանապարհ է նա անցել։
  2. Հաշվիր արտահայտության արժեքը․

ա) (6,4 ⋅ 0,5) ⋅ 0,2 =

բ) (15,2 ⋅ 6) ⋅ 8,7 =

գ) 8,1 ⋅ (10,1 ⋅ 0,93) =

դ) 9,8 ⋅ 6,5 ⋅ 4,3 =

Լրացուցիչ առաջադրանք

  1. Կատարիր բազմապատկում․

ա) 12 ⋅ 0,36 =

բ) 200 ⋅ 1,25 =

գ) 5 ⋅ 66,99 =

դ) 4 ⋅ 2,575 =

ե) 77 ⋅ 0,98 =

զ) 134 ⋅ 1,73 =

է) 85 ⋅ 18,43 =

ը) 9 ⋅ 34,392 =

թ) 236 ⋅ 7,24 =

  1. Երկու քաղաքների միջև եղած ճանապարհը մեքենան կարող է անցնել 5 ժամում, եթե ընթանա 80 կմ/ժ արագությամբ։ Սակայն մեքենան ճանապարհի առաջին կեսն անցել է 100 կմ/ժ արագությամբ, երկրորդը՝ 50 կմ/ժ։ Ինչքա՞ն ժամանակում է մեքենան անցել ամբողջ ճանապարհը։

 1․ Գրի՛ր տրված բառերի հակառակ իմաստը ցույց տվող բառերը:

վախկոտ-անվախ

քիչ-շատ

խորամանկ-միամիտ

դիմաց-հետև

երկար-կարճ

թշնամի-բարեկամ

սուր-բուտ

շշուկ-բարձրաձայն

2․Մեկ բառով գրիր

Երկաթից շինված-Երկաթյա
Արծաթից շինված-արծաթյա
Ոսկուց շինված-ոսկյա
Պղնձից շինված-Պղնձյա
Փայտից շինված-փայտյա
Բրդից պատրաստված-բրդյա
Արծաթից պատրաստված —
Մետաքսից պատրաստված-մետաքսյա

Արտահայտի՛ր մեկ բառով.

ցրտերն ընկնել-ցրտնլ

ջարդ ու փշուր անել-կոտրատել

չափից դուրս-անչափ

սիրտը վախ ընկնել-վախենալ

ճանապարհ ընկնել-ճանապարհվել

վնաս չունի-անվնաս

ձայն-ծպտուն չհանել-չխոսել

կարոտը քաշել-կարոտել

1.Ո՞րքան է նորմալ աչքի լավագույն տեսողության հեռավորությունը։Մարդիկ և կենդանիները շրջակա միջավայրի մասին ամենաշատ տեղեկությունը ստանում են տեսողության միջոցով:

2.Թվարկե՛ք մարդու աչքի մասերը և նշե՛ք դրանց նշանակությունը։Մարդիկ և կենդանիները շրջակա միջավայրի մասին ամենաշատ տեղեկությունը ստանում են տեսողության միջոցով: Տեսողությունն օգնում է մարդուն տարբերել մարմինների ձևըչափերըգույնը, իմանալ` հեռու, թե՞ մոտիկ են գտնվում դրանք, շարժվում, թե՞ անշարժ են:

3.Ձեզ հայտնի ի՞նչ եղանակով են կարճատեսությունը շտկում։ 4.Ի՞նչ է պետք անել տեսողության արատները կանխելու համար։

Նորմալ աչքի համար լավագույն տեսողության հեռավորությունը մոտ 25 սմ է: Այդ հեռավորության վրա մենք առարկան տեսնում ենք առանց աչքը լարելու: Ավելի փոքր հեռավորությունների վրա աչքն էապես լարվում է:

1. Առանձնացրո՛ւ անձնանիշ և իրանիշ  գոյականները:
Գունդ, գնդապետ, գնդացիր, Եգիպտոս, եգիպտացի, եգիպտացորեն, թիզ, թզուկ, ձիակառք, կառապան, վաճառատուն, վաճառական, ուղեվարձ, ուղևոր, վերելք, վիրաբույժ, հնդկացի, հնդկացորեն, հայ, Հայաստան, դերբայ, դերասան, հացաբույս, հացթուխ, խոհարար, խոհանոց, լրագիր, լրտես, հետախույզ, հետևանք:

անձնանիշ-գնդապետ, գնդացիր,թիզ, թզուկ,վաճառական,ուղևոր,վիրաբույժ, հնդկացի,հայ,հացթուխ, խոհարար,, խոհանոց, լրտես, հետախույզ,

իրանիշ-Գունդ,Եգիպտոս,եգիպտացի,եգիպտացորեն,ձիակառք,կառապան, վաճառատուն,ուղեվարձ,վերելք, հնդկացորեն, Հայաստան, դերբայ, դերասան, հացաբույս, լրագիր․, հետևանք

Գործնական

Ինչպե՞ս ենք անվանում…

մարդ, որը լողում է — լողորդ

մարդ, որը հեծանիվ է քշում —հեծանվորդ

մարդ, որը մեքենա է վարում – վարորդ

մարդ, որը ճամփա է գնում -ճամփորդ

մարդ, որն առաջնորդում է-առաջնորդ

մարդ, որը որս է անում-որսորդ-

մարդ, որն անցնում է ինչ-որ տեղով-անցորդ

մարդ, որը գնումներ է կատարում-գնորդ

Առանձնացրո՛ւ այն մասը, որն ընդհանուր է բոլոր բառերի համար:
Մասնիկը գրի՛ր՝  որդ:

_______________________մասնիկը ցույց է տալիս ինչ-որ բան անող:

Գարուն

Ես սիրում գարունը որովհետև եղանակը տաքանում է և ես ընկերներիս հետ իջնում եմ բակ խաղալու։ Մենք խաղում ենք

թաքնվոցի։ Ես թաքնվել էի ծաղիկների մեջ և ինձ դժվարությամբ գտան։ Հետո մենք սկսեցինք ման գալ մեր ընկերներին ու Լևոնին այդպես էլ չգտանք, նա տուն էր գնացել։

Դոփո՛ւմ են, դոփո՛ւմ են, դոփո՛ւմ են ձիերը,
Մթի մեջ դոփում են, խփում են պայտերը,
Պայտերը խփում են, խփում են հողին․-
Անծա՜յր է գիշերը, անհայտ է ուղին:
Գնո՜ւմ են, գնո՜ւմ են, գնո՜ւմ են ձիերը,
Մոտիկ են, հեռու են, դոփում են պայտերը,
Պայտերը դոփում են քունքի՛ս մեջ հիմա․-
Անհա՜յտ է աշխարհը՝ անցում է ու մահ․

 

1․ Կետերի փոխարեն լրացրո՛ւ ջ, ճ կամ չ (անծանոթ բառերը բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր)։

Ալո ճ, ակնակապիչ, աղչատել, աղջամուղջ, աճպարար, անաչառ, անզիճ ում, (չջրած, չոր), անտերունչ (չքավոր), անրջել, աչալուրճ, աչքաբաց, աջակողմյան, աջափնյակ, աչլիկ, առաչարկություն, միջատ, միջոց, շուրջպար, վերչակետ, աղջիկ, ոչխար, ոչիլ, չղջիկ, փախչել, փարջ (կավե գավաթ), քրքիչ:

2․ Լրացրո՛ւ բաց թողնված տառերը:
Ջրաղացի ճրակի լույսն էր կենդանության միակ նշանը համատարաք մթության մեջ:
Ծերունին նայեց հանդիպական  աղպին, բարկրացավ աղբարտակի վրա, քաշեց առատը հավաքված ճյուղերը, ապա մտավ ջրաղացը և դուռը կողպեց: Քամին վզվզում էր պատերի բացվացքներից, հաղշտակում թափվար հարմաշաղախ ալրափոշին և փաղչում զվարթաձայն: Ծեր ջրաղացպանը կրկին անցավ իր հանապազարյա գործին` անշտապ կապելով ալրաթաթախ գոգնոցը:

3․ Տրված բառաշարքից ընտրի՛ր ածանցավոր բառերը և արմատն ընդգծիր:
Շապիկ, մկնիկ, զատիկ, ծաղիկ, մայրիկ, աղջիկ, շնիկ, փիսիկ, գեղեցիկ, կապիկ, փոքրիկ, սիրունիկ, կողիկ (կոտլետ), թիթեռնիկ, ծիտիկ, քթիկ, տոտիկ, մատիկ,գնդակ, գետակ, վանդակ, ելակ, կատակ, նապաստակ, առվակ, զավակ, բակ, գուշակ, որդյակ, դղյակ, կտակ, պատանյակ, թիակ, թակ, բլրակ, վարդակ, սոխակ, մահակ, մոծակ,գայլուկ, բուկ, մանուկ, գառնուկ, ձագուկ, ձուկ, ձիուկ, բազուկ, մուկ, աղմուկ, հատուկ, մարդուկ, պոչուկ, վհուկ, ձմերուկ:

Շապիկ-իկ,  մկնիկ-իկ, զատիկ-իկ, ծաղիկ-իկ, մայրիկ-իկ, աղջիկ-իկ, շնիկ-իկ, փիսիկ-իկ, գեղեցիկ-իկ, կապիկ-իկ, փոքրիկ-իկ, սիրունիկ-իկ, կողիկ-իկ (կոտլետ), թիթեռնիկ-իկ, ծիտիկ-իկ, քթիկ-իկ, տոտիկ-իկ, մատիկ-իկ,գնդակ-ակ, գետակ-ակ, վանդակ-ակ, ելակ-ակ, կատակ-ակ, նապաստակ-ակ, առվակ-ակ, զավակ-ակ, բակ-ակ, գուշակ-ակ, որդյակ-ակ, դղյակ-ակ, կտակ-ակ, պատանյակ-ակ, թիակ-ակ, թակ-ակ, բլրակ-ակ, վարդակ-ակ, սոխակ-ակ, մահակ-ակ, մոծակ-ակ,գայլուկ-ուկ, բուկ-ուկ, մանուկ-ուկ, գառնուկ-ուկ, ձագուկ-ուկ, ձուկ-ուկ, ձիուկ-ուկ, բազուկ-ուկ, մուկ-ուկ, աղմուկ-ուկ, հատուկ-ուկ, մարդուկ-ուկ, պոչուկ-ուկ, վհուկ,-ուկ ձմերուկ-ուկ:

4․ Ընդգծված բառերը փոխարինի՛ր տրված հոմանիշներից մեկով:

ա) Խոցված, սրահարված, սվինահարված, նեղացած, վշտացած:

Վիրավորված ընկավ ձիուց ու օգնություն կանչեց:

Ծաղրուծանակից վիրավորված հեռացավ ու որոշեց այդ մասին էլ ոչ մեկի հետ չխոսել:

բ) Տիրանալ, սեփականել, նվաճել, հրպուրել, հմայել:

Երիտասարդի անկեղծ ժպիտն ու համարձակ խոսքերը նրան գրավեցին:

Որոշել էր անպայման գրավել այդ բերդը, որտեղ երկրի ողջ հարստությունն էին պահել:

գ) Բարձրացնել, վեր հանել, ոտքի հանել, հաստատել, կերտել, շինել, կառուցել, կասեցնել, դադարեցնել:

Այս պատվանդանի վրա հուշարձան են կանգնեցնելու:

Էլեկտրական լարերի համար այստեղ մի սյուն են կանգնեցրել: